Książka omawia tytułowe zagadnienie na szerokim tle, uwzględnianiąc
m.in. przepisy o finansach publicznych w konstytucjach innych państw, zwłaszcza państw
członkowskich Unii Europejskiej, i komentując analogiczne przepisy zawarte w konstytucji
polskiej.
Autor zwraca również uwagę na praktykę parlamentarną i orzecznictwo
Trybunału Konstytucyjnego.
Spis treści:
WSTĘP
I. Geneza i ewolucja oraz zakres i znaczenie regulowania
finansów publicznych w konstytucjach
1. Geneza i ewolucja zjawiska na przykładzie historii najstarszych konstytucji na
świecie i w Polsce
2. Zakres regulacji finansów publicznych w konstytucjach współczesnych państw o
różnych ustrojach politycznych
3. Znaczenie prawne regulacji finansów publicznych w konstytucji
4. Harmonizacja finansów publicznych w prawie Unii Europejskiej
5. Ogólna charakterystyka ujęcia finansów publicznych w Konstytucji RP z 1997 r.
II. Budżet państwa w Konstytucji RP
1. Pojęcie budżetu państwa oraz katalog jego zasad jako przedmiot regulacji
konstytucyjnej oraz w ustawach zwykłych
2. Podział kompetencji budżetowych na tle ustrojowej zasady podziału władz
3. Tworzenie projektu ustawy budżetowej (opracowywanie i zawartość)
4. Udział Rady Ministrów w tworzeniu ustawy budżetowej oraz w jej zmianie Uchwalanie
projektu ustawy budżetowej przez Radę Ministrów i znaczenie prawne tej czynności
Wyłączność Rady Ministrów w przedstawianiu Sejmowi projektu ustawy budżetowej
Dylematy związane z możliwością zgłaszania autopoprawek do projektu ustawy
budżetowej oraz nadania mu trybu pilnego
Wyłączność Rady Ministrów w przedstawianiu Sejmowi projektu ustawy o zmianie ustawy
budżetowej
5. Procedura sejmowa związana z uchwalaniem ustawy budżetowej oraz jej zmiany w ciągu
roku budżetowego
Obowiązywanie zasady dyskontynuacji wobec projektu ustawy budżetowej
Nakaz uchwalenia projektu ustawy budżetowej
Terminy zakończenia prac sejmowych nad projektem ustawy budżetowej
Tryb postępowania sejmowego z projektem ustawy budżetowej Tryb postępowania sejmowego z
projektem ustawy o zmianie ustawy budżetowej
6. Ustawa budżetowa i jej odmienności oraz charakter prawny
Akty normatywne określające wymogi dotyczące ustawy budżetów Zasada jedności
formalnej budżetu a treść ustawy budżetowej Problem tzw. obiadowania ustawy
budżetowej Elastyczność i dyrektywność budżetu a charakter prawny ustawy budżetowej
Odmienności ustawy budżetowej wynikające z procedury jej tworzenia. wykonywania i
kontroli
7. Zgodność ustawy budżetowej z konstytucyjnymi zasadami budżetowymi Powszechność
budżetu i dopuszczalności pozabudżetowej gospodarki finansowej a zakres ustawy
budżetowej
Szczegółowość (klasyfikacja) budżetu oraz jego przejrzystość i jawność materialna
a struktura ustawy budżetowej i jej czytelność Roczność budżetu i czas wejścia w
życie oraz obowiązywanie ustawy budżetowej
Równowaga budżetowa oraz deficyt budżetowy i dług publiczny oraz jego rozwiązanie w
ustawie budżetowej oraz w ustawie o prowizorium budżetowym i w ustawie o zmianie ustawy
budżetowej
8. Instytucja prowizorium budżetowego oraz problemy prawne z nią związane
9. Poprawki Senatu do ustawy budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym i ustawy o
zmianie ustawy budżetowej oraz postępowanie z poprawkami Senatu w Sejmie
10. Reakcje Prezydenta RP na ustawę budżetową (ustawę o prowizorium budżetowym i
ustawę o zmianie ustawy budżetowej) oraz na jej brak w konstytucyjnym terminie
11. Badanie konstytucyjności ustawy budżetowej (ustawy o prowizorium budżetowym i
ustawy o zmianie ustawy budżetowej) przez Trybunał Konstytucyjny
12. Kontrola i ocena wykonania ustawy budżetowej oraz jej skutki prawne Organizacja
kontroli budżetowej
Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania ustawy budżetowej Analiza Najwyższej Izby
Kontroli z wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej
Rozpatrzenie sprawozdania Rady Ministrów z wykonania ustawy budżetowej oraz analizy
Najwyższej Izby Kontroli
Odpowiedzialność za wykonanie ustawy budżetowej. Absolutorium dla Rady Ministrów
13. Konkluzje
III. Skarb Państwa w Konstytucji RP
1. Pojęcie Skarbu Państwa i jego normatywne regulacje
2. Organizacja Skarbu Państwa
3. Majątek Skarbu Państwa (ewidencjonowanie, zarządzanie, ochrona)
4. Funkcje gospodarcze i finansowe Skarbu Państwa
5. Konkluzje
IV. Podatki i ciężary publiczne w Konstytucji RP
1. Regulacje podatkowe w konstytucjach
2. Zasady podatkowe w konstytucji
3. Władztwo daninowe państwa oraz konstytucyjne wymogi dotyczące zasad tworzenia prawa
podatkowego
4. Badanie konstytucyjności przepisów prawa podatkowego
5. Konkluzje
V. Dochody jednostek samorządu terytorialnego w Konstytucji RP
1. Dochody jako element samodzielności finansowej jednostek samorządu terytorialnego
2. Rodzaje i źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego
3. Ustalanie wysokości podatków i opłat lokalnych
4. Konkluzje
VI. Ustrój pieniężny państwa oraz Narodowy Bank Polski w
Konstytucji RP
1. Regulacje ustroju pieniężnego i systemu bankowego w konstytucjach
2. NBP jako centralny bank państwa
3. Organy NBP oraz ich relacje z organami państwowymi
4. Polityka pieniężna centralnego banku państwa
5. Problem charakteru prawnego aktów normatywnych wydawanych przez organy NBP
6. Konkluzje
Podsumowanie
Bibliografia
286 stron, A5, oprawa miękka